In het epicentrum van ontdekkingen en innovatie voor kinderen en tieners, NEMO Science Museum in Amsterdam, was het woensdag 28 maart 2018 eindelijk zo ver: de finale van de eerste editie van de STEAM Cup Challenge. Leerlingen van verschillende scholen waren in teams, met namen als ‘The light saver’ en ‘Team Picasso’, al ruim een half jaar bezig om hun duurzame project te bedenken. Nu stonden tien teams – met hun prototypes en gezonde spanning, klaar om hun duurzame oplossing te presenteren.
Tijdens de STEAM Cup Challenge, georganiseerd door Slim.nl en IT Randsteden, ontwikkelden de deelnemers een oplossing voor een duurzaamheidsprobleem. Hierbij mochten ze gebruik maken van ‘Micro:bits’: programmeercomputertjes. De innovatieve concepten die de leerlingen met de hulp van hun docenten maakten, zetten ze vervolgens – als deel van de opdracht – in een Sway-presentatie. Belangrijk bij dit evenement: technologie is meer, het is creativiteit, enthousiasme en samenwerken. Er waren bij de finale van de STEAM Cup Challenge vier prijzen te winnen: één voor het meest duurzame idee, één voor de beste presentatie, één voor het meest creatieve idee en natuurlijk de ultieme winnaar. Welke innovatieve ideeën hadden de leerlingen? En… welke teams vielen er in de prijzen?
Best Foodbuds Forever
Er wordt in Nederland 1,7 miljard kilo voedsel per jaar verspild; waarvan het meeste afkomstig van consumenten. Het team gaf als oorzaak voor de verspilling: luiheid en gebrek aan overzicht. Met een scanner, de Foodbud, waarmee al je aankopen worden gescand en de houdbaarheidsdatum naar je smartphone wordt gestuurd, wil het team consumenten minder laten verspillen.
Vraag voortaan niet meer om voetbalplaatjes bij de kassa, maar om een scan van de houdbaarheidsdatum van je artikelen.
Easy light
Het team van Easy light wil dat het licht in huis automatisch aan en uit gaat wanneer iemand een kamer in- of uitloopt. Het team heeft vooral nagedacht over het gemak voor de gebruiker: zonder installatie kan het apparaat in elke ruimte worden geplaatst. Door de combinatie van een bewegingssensor, infraroodsensor en de Micro:bit wordt de aanwezigheid van personen geregistreerd. Met deze oplossing wil ze dat de lampen op school, thuis en op het werk niet meer overbodig aan staan.
Het gaat bij leren niet om het doorgeven van kennis, maar juist om het nieuwsgierig zijn en het zelf ontdekken.
V1B
Zonneschermen zijn bedoeld om de zon te weren. Maar waarom zou je er geen zonne-energie mee opwekken? De oplossing? Oprolbare en uitklapbare zonnepanelen op bijvoorbeeld lichtmasten bij voetbalvelden en op zonneschermen.
Als voetbalclubs kunnen besparen op hun energie door zonne-energie op te wekken, dan biedt dat ruimte om meer voetballen te kopen.
STEAMING
Een disco in je douche? Klinkt als een feestje! Al helemaal als de gekleurde lichtstrip aangeeft hoelang je al aan het douchen bent. Twee kandidaten hebben met de Micro:bit een timer geprogrammeerd die elke vijf minuten van kleur verandert, van groen, naar oranje, naar rood. Om aan te geven dat je nu wel echt uit de douche moet stappen; zo wordt het makkelijk water te besparen.
Zelf douchte ik altijd drie kwartier; nu ben ik mij bewuster van de verspilling en probeer ik het bij een kwartiertje te houden.
Cold? No way… Hot!
Dit team focust zich op comfort zonder verspilling. Zo pleit ze voor een situatie waarbij de verwarming en verlichting in huizen, scholen en bedrijven niet te veel schommelt. Als de zon volop schijnt, hoeven de lichten in scholen immers niet fel te branden. En als het buiten heel koud is, hebben veel mensen de neiging de verwarming flink omhoog te draaien. Maar dat hoeft niet. Zo willen zij de energie en warmte optimaal gebruiken.
Onze families zitten allemaal in de IT, dus onze interesse in dit soort IT-projecten zit er van huis uit letterlijk in.
The light saver
Hoe zorg je dat mensen minder op hun telefoon kijken? Door ze bewust te maken van de tijd dat ze op het scherm turen. Met een lichtstrip die langzaam van kleur verandert, wil dit team mensen helpen om minder dan drie uur per dag op de smartphone te kijken. Dit is beter voor je ogen en bespaart elektriciteit. Hierbij gaf dit team nog een gratis tip:
Laad je telefoon niet helemaal 100% op, dan kan je er ook minder lang op.
Jury besluit
De jury vond het lastig om de winnaars te selecteren; gelukkig is het toch gelukt vier teams te belonen voor hun prestaties. Jurylid René Speelman vond het vooral bijzonder hoe de leerlingen technologie hebben ontwikkeld om uiteindelijk minder technologie te hoeven gebruiken.
Dit was de lastigste middag ooit, het is heel lastig om een oordeel te vellen.
And the winners are…
Team Picasso: De winnaar (allround)
Team Picasso zag op haar school veel verbetermogelijkheden als het ging om afval verzamelen en scheiden. Met een rijdende prullenbak wil zij de school een handje helpen. Een met Lego gebouwd prototype demonstreerde hoe dit ontwerp door de school rijdt waardoor iedereen zijn afval kan weggooien. Team Picasso won met het idee een beker, een trip naar Walibi World, een STEAM-pakket met onder andere een drone, een 3D-printer en een training bij IT Randsteden.
De duurzame Westlanders: winnaar creativiteit
Hun petten met koeienvlekken verraadden van dit team al waar hun presentatie mee te maken had. Als dat nog niet voldoende was, dan wel de grote koe van papier-maché gehuld in zonnepanelen, die ze hadden gemaakt.
Het team pleit voor Cow Energie: het opwekken van stroom door bij koeien lichtgewicht-zonnepanelen op te hangen met een accu in de koebel.
Koeien staan toch maar een beetje in de wei; dan kun je net zo goed zonnepanelen op ze zetten. Dan leveren ze meer op dan alleen maar melk.
Behaviour Driven Developers: winnaar meest duurzame idee
De WEG (Water, Elektra en Gas)-meter moet mensen bewust maken van hun energieverbruik en feedback geven om hun gedrag te verbeteren. Directe feedback is nodig, omdat het volgens hen niet werkt dit achteraf te krijgen. Dit team heeft zich niet alleen verdiept in de technologie maar ook in gedragsverandering bij mensen.
Mensen willen wel veranderen maar niet veranderd worden.
Cleary light: winnaar beste presentatie
Met een reusachtig prototype presenteerde deze groep haar bijzondere lantaarnpalen. De lampen zijn uitgerust met een sensor die registreert of er iemand langskomt, en schakelen dan pas in. Amanda Vollenweider uit de jury gaf aan dat ze dit prototype graag in de collectie van NEMO opneemt.